houd me vast (wat ik eigenlijk bedoel als ik ruzie met je maak)

Een blog over hoe je, als je ruzie maakt met je partner, je eigenlijk iets anders wilt zeggen. 

Ik ben geboren in een gezin waar de vader en de moeder (de mijne) het niet altijd even goed met elkaar konden vinden. Als kleine jongen was dit voor mij lastig. Je ziet je ouders liever gelukkig zijn met elkaar, neem ik aan. Maar, – en dat kon ik vroeger niet zien, nu wel – het heeft me ook veel opgeleverd. Ik heb mezelf in die omgeving ontwikkeld tot een ‘behoedzame verbinder’. Vredestichter, ook wel. Ik heb dus ook een talent aan de relatieproblemen van mijn ouders te danken.

Daardoor ook, ben ik nieuwsgierig geworden naar ‘hoe liefdesrelaties werken’ (waaronder mijn eigen relatie met Pien) en heb ik gaandeweg dingen geleerd over wat van belang is voor een gezonde partnerrelatie. Dat leverde een rijtje van 3 fundamentele bouwstenen op. Als je een evenwichtige partnerrelatie wilt ontwikkelen, dan is het goed om je hier bewust van te worden. En de bouwstenen toe te passen. Bij het coachen van stellen bij Hart & Plek gebruiken we ze als uitgangspunt. Hier komt de eerste:

Ieder mens heeft een fundamentele behoefte aan verbinding met een ander

Dit is de rode draad in het werk van Dr. Sue Johnson, een Amerikaanse psychologe en relatietherapeute, ontwikkelaar van de Emotionally Focused Couple Therapy (EFT). In haar boek Houd me vast stelt ze dat liefde de ultieme manier is om een emotionele band aan te gaan met (quote) ‘dierbaren die ons een veilig onderkomen bieden tegen de stormen van het leven’. Ze zuigt dit niet uit haar duim, maar baseert zich op een trits aan wetenschappelijke onderzoeken. De kern: we zijn beter in steun zoeken en geven als we ons op ons gemak en beschut voelen in de nabijheid van dierbaren, vol vertrouwen dat we op ze kunnen rekenen. En vanuit de veilige verbinding met een ander zijn we beter in staat om zelfstandig problemen op te lossen en onze levensdoelen te realiseren. 

Oftewel: je geliefde is je schuilplaats in het leven, daar is het veilig. Mits, uiteraard, je geliefde beschikbaar voor je is. En daar zit de crux. Als je partner emotioneel niet beschikbaar voor je is (je letterlijk en figuurlijk niet vasthoudt) dan sta je in de kou en word je van binnen bang. Want: je dreigt de verbinding kwijt te raken. Die van levensbelang is. Je komt terecht in een ‘oerpaniek’.

Je reactie daarop kan volgens Johnson verschillende kanten op:
* je gaat eisen stellen en je vastklampen aan je partner om hem of haar troost en geruststelling te ontfutselen (geef me aandacht, blijf bij me, ik heb je nodig). Of:
* je gaat je terugtrekken, je maakt je los in een poging om jezelf te sussen en te beschermen (ik heb jouw niet nodig, ik laat me door jou niet kwetsen).

En hoe meer je als stel je toevlucht neemt tot een van deze strategieën om met de angst voor verlating om te gaan, hoe meer je terecht komt in een vicieuze cirkel die je …. meer en meer uit elkaar drijft. Je raakt verzeild in ‘duivelse dialogen’, zoals Johnson ze noemt.

Is er een uitweg hieruit? Gelukkig wel. Wat helpt is om je behoefte aan hechting en veiligheid te erkennen. En je bewust te worden van het patroon waar jij inschiet als je bang wordt om de verbinding te verliezen. Vastklampen? Terugtrekken? Eisen? Vreemdgaan? Ruzie maken? Het is voor iedereen anders.

En als je er achter komt  dat je gedrag veroorzaakt wordt door een diepe angst om de verbinding te verliezen, dan kun je misschien ook onderzoeken wat je werkelijke behoefte is. En misschien kom je allebei dan wel uit bij een heel eenvoudige behoefte: ‘houd me vast’. En verder niks.

Oja, dan wil je misschien nog weten wat de andere twee bouwstenen zijn. Dit zijn ze:
2. Je kunt je partner niet verantwoordelijk maken voor jouw geluk (lees de blog hier), en:
3. Je kunt je partner niet veranderen (lees de blog hier)