De overgang: als je systeem zegt “nu jij”

De overgang: als je systeem zegt “nu jij”

BLOG PIEN ROMMENS

Dit beeld maakte ik als eerbetoon aan het jonge vrouwenlichaam. Als antwoord op wat altijd vanzelfsprekend leek: “Dat was nu eenmaal zo.”

Het is de Week van de Overgang. Er verschijnen artikelen, blogs, podcasts, boekentips — zelfs een theatervoorstelling — en dat is terecht. Want de overgang is niet alleen een fysieke en hormonale verandering, het is ook een diepgaande psychologische en systemische verschuiving. Een overgang, met hoofdletter én kleine letter, die ons uitnodigt tot zelfonderzoek en persoonlijke groei. En helaas, het gaat niet om een week, maar een jarenlang proces. Zelf ervaar ik het als een kantelpunt. De lichamelijke symptomen zijn er echt — van vage pijntjes tot een lijf dat niet meer doet wat ik wil en vermoeidheid — maar voor mij ligt er ook een vraag onder: Wat wil er in mij veranderen? En: Wat heb ik achter mij te laten om ruimte te maken voor iets nieuws?

Overgangen in het dagelijks leven

Meestal zijn we ons nauwelijks bewust van de overgangen die we dagelijks maken. Van werk naar privé, van slapen naar wakker zijn, van taak naar taak. Vaak bewegen we er moeiteloos doorheen — op de automatische piloot. Maar juist in die automatische bewegingen liggen waardevolle inzichten besloten. Als ik vertraag en stilsta, herken ik hoe mijn leven bestaat uit talloze micro- en macro-overgangen.

•Micro: van mijn werkruimte naar de keuken, van sport naar rust, van gesprek naar stilte.

•Macro: van dochter naar moeder, van alleen zijn naar het vormen van een gezin, van gezin met jonge kinderen naar ‘empty nest’. Deze bewegingen gaan vaak gepaard met afscheid, loslaten en opnieuw oriënteren. Net als in dé overgang.

Dé overgang als systemische overgang

De overgang is een natuurlijke, maar ook diep transformerende periode in het leven van een vrouw. De fysieke veranderingen zijn zichtbaar en voelbaar. Maar systemisch gezien is er méér aan de hand. In de woorden van Bert Hellinger: “Alles wat uitgesloten wordt, keert versterkt terug.” En dat geldt ook voor de delen van onszelf die we lang hebben uitgesloten — onze kwetsbaarheid, onze behoefte aan rust, onze grenzen.

In deze fase komen vaak oude patronen naar de oppervlakte: het altijd maar zorgen, sterk zijn, doorgaan. Patronen die ooit functioneel waren, misschien zelfs levensreddend in ons familiesysteem. Maar die nu hun dienstbaarheid verliezen.

Voor mij is het patroon van onafhankelijkheid sterk. Niet leunen. Niet vragen. Zelf doen. Dat werkte lang — tot het niet meer werkte. Tijdens de overgang merkte ik dat mijn lichaam niet meer mee wilde. Niet vanuit luiheid, maar vanuit wijsheid. Het vroeg me om te vertragen, om te luisteren, om opnieuw te kiezen. En ook: om trouw te zijn aan mezelf, in plaats van aan de vrouwenlijn vóór mij die juist kracht en doorzettingsvermogen belichaamde.

De uitnodiging van systemisch werk

In systemisch werk, zoals ontwikkeld door Bert Hellinger, kijken we naar de oorsprong van onze patronen. Welke plek neem jij in het systeem van je familie? Wat draag je — vaak onbewust — voor een ander? Welke overtuigingen over wie je moet zijn, heb je overgenomen?

De overgang kan gezien worden als een systemische drempel. Je verlaat een oude levensfase — die van vruchtbaarheid, zorg en daadkracht — en betreedt een nieuwe: die van wijsheid, rust en essentie. Maar om die overgang te maken, vraagt het leven soms om iets achter te laten. En het is best een opgave om dit niet te voelen als verlies, maar als overgave en verrijking.

Een familieopstelling kan hierin verhelderend werken. Het helpt zichtbaar maken welke dynamieken meespelen, en welke beweging je nodig hebt om weer in de stroom van het leven te komen. Niet terug naar het oude, maar naar iets nieuws. 

Terug naar jezelf

De overgang nodigt uit tot een nieuw innerlijk evenwicht. Voor mij betekent dat soms: langer in bed blijven liggen, zonder schuldgevoel. Tijdens het fietsen meer te genieten van mijn omgeving en niet op mijn gemiddelde snelheid te letten. Kiezen voor werk dat voedt in plaats van uitput. En ook: durven leunen op mijn partner, in plaats van alles alleen willen dragen.

Dat voelt soms als ontrouw zijn aan mijn achtergrond. Maar ik ontdek dat het juist trouw is — aan het leven zoals het nu geleefd wil worden. 

Voel jij ook dat de overgang je iets wil vertellen?

Wil je onderzoeken welke patronen je nog dienen, en welke je mag loslaten? Een (individuele) familieopstelling of systemische coaching kan je helpen om antwoorden te vinden die niet alleen uit je hoofd komen, maar diep geworteld zijn in jouw systeem.

Je bent welkom om in een familieopstelling of in persoonlijke coaching jouw systemische patronen te onderzoeken.

Meer weten of een afspraak maken? Kijk op www.hartenplek.nl

#WeekVanDeOvergang #PersoonlijkLeiderschap #Overgang #Zelfzorg #VrouwZijn #Hartenplek #familieopstellingen