het fotoboek van toen resoneert in het hier en nu

In situaties in het hier en nu kan het gebeuren dat oude patronen van vroeger de overhand nemen. Dat je onbewust reageert zoals je dat toen deed. En dat is niet altijd behulpzaam.

Het fotoboek van toen resoneert in het hier en nu

Voorbeeld. Na een werkdag kom je thuis en begint meteen te vertellen over wat er nu toch weer is voorgevallen op je werk. Je praat net iets te snel en hard, de adem is hoog, spanning in de schouders en je hebt een iets wat verbeten trek om de mond. Uitspraken als “Dit laat ik niet gebeuren! “ of “Zo hoeft het van mij niet meer, laat ze het maar lekker zelf uitzoeken” volgen.

Vaak gaat het hierbij om een situatie waar oude pijn, patronen, van vroeger worden geraakt. Als het ware wordt het fotoboek van vroeger opgeslagen en vertroebelt het het conflict in het hier en nu. De tijd nemen om te ontrafelen welke patronen van vroeger worden geraakt helpt om te bepalen wat er in het hier en nu echt aan de orde is.

Dubbelbeeld

Om beter te grijpen wat er gebeurt, is het belangrijk om te weten dat we onderdeel zijn van meerdere systemen: werk, familie, vrienden, een sportvereniging. Bij een dubbelbeeld wordt de persoon of situatie uit het ene systeem verward met iets of iemand uit je familiesysteem. Je zou kunnen zeggen dat er twee films over elkaar schuiven.

Om dit te verduidelijken een voorbeeld. In je familiesysteem ben je gewend om vanuit een bepaald patroon te reageren. Bijvoorbeeld dat je het altijd opnam voor je zusje. Jij was de grote broer die haar beschermde op het schoolplein. En later zorgde dat ze bij het uitgaan altijd veilig thuis kwam. Stel nu dat je manager bent en iemand in jouw team onder druk staat. Er speelt dat ze wordt ontslagen. Vanuit jouw familiesysteem zul je het opnemen voor je collega. Misschien houd je haar  buitenproportioneel de hand boven het hoofd. Jouw beschermende patroon van vroeger naar je zusje vertroebelt het helder kijken in het hier en nu naar het functioneren van je collega.

Signaleren van oude patronen in het hier en nu

Je kunt het voelen en zien aan je eigen lijf of dat van een ander wanneer er sprake is van een dubbelbeeld. Wanneer in boosheid, verdriet, vreugde in het hier het verleden de overhand heeft. Fysieke sensaties als trillen, hoge adem, snel praten, rood aanlopen of gebalde vuisten wijzen vaak op oude patronen. Het kan dan helpen om de tijd te nemen om met elkaar te verkennen welke oude patronen van alle betrokkenen werden aangezet. Zodat je een onderscheid kunt maken. Wat is oude pijn en hoort thuis in het fotoboek van vroeger en wat is in het hier en nu niet in orde en conflictueus?

Hart & Plek helpt ontrafelen

Bij hoogoplopende conflicten en/of steeds terugkerende lastige situaties is het behulpzaam om met een systemische blik naar de ontstane situatie te kijken. Wat zijn patronen van vroeger en hoe vertroebelen die de huidige situatie? Hart & Plek kan helpen door de juiste vragen te stellen en de vastgelopen situatie te onderzoeken. Ook kan een familieopstelling helpen om inzicht te geven in hoe het fotoboek inwerkt op het hier en nu.